Pozew powinien zawierać również uzasadnienie, w którym wykazuje się, że między stronami istnieje stosunek pracy. Jako dowody takiego stanu rzeczy mogą posłużyć umowa o pracę, wspomniany protokół PIP, zeznania świadków itp. Na końcu pozwu powód (lub jego pełnomocnik) powinien złożyć własnoręczny podpis.
Rozdział 2. Pozew. Art. 186 1. Pozostawienie bez biegu pisma wniesionego jako pozew. Pismo, które zostało wniesione jako pozew, a z którego nie wynika żądanie rozstrzygnięcia sporu o charakterze sprawy cywilnej, przewodniczący zwraca wnoszącemu bez żadnych dalszych czynności, chyba że wyjątkowe okoliczności uzasadniają nadanie muPracowałem w zakładzie jako elektromonter instalacji urządzeń silnoprądowych zatrudniony przy remoncie i eksploatacji urządzeń i maszyn elektrycznych. Zakład został zlikwidowany. Obecnie potrzebne mi jest zaświadczenie do ZUS o pracy w szczególnych warunkach. Co mam zrobić? Świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach Odpowiadając na Pana pytanie uprzejmie informuję, że prace, które są uznane za prace w warunkach szczególnych, zostały określone w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Proszę pamiętać, że aby praca została zakwalifikowana do pracy w szczególnych warunkach, musi być świadczona stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. Okresy pracy, o których mowa powyżej, stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia, lub w świadectwie pracy. Innymi słowy, świadectwo pracy w szczególnych warunkach powinno odnosić się w swej istocie do zakwalifikowania wykonywanej przez pracownika pracy stosownie do wykazu A lub B Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Jak udowodnić pracę w szczególnych warunkach? Pracownik, któremu nie udało się udokumentować przed ZUS pracy w szczególnych warunkach odpowiednim dokumentem, może ubiegać się o uznanie okresu tej pracy w drodze postępowania sądowego. Sąd może w tym celu dopuścić również inne środki dowodowe, w tym np. zeznania świadków. Zasadą jest, że okresy zatrudnienia w szczególnych warunkach przy pracach wymienionych w wykazie A lub B powinny zostać udowodnione świadectwem pracy wystawionym pracownikowi przez pracodawcę po ustaniu zatrudnienia na podstawie posiadanej dokumentacji osobowej. Zgodnie z przepisami prawa pracy pracodawca ma obowiązek wykazania w tym dokumencie okresów zatrudnienia w szczególnych warunkach. Potwierdzając w świadectwie pracy okresy pracy w szczególnych warunkach, wykonywanej na danym stanowisku pracy, pracodawca powinien powołać się na rodzaj pracy wymieniony w odpowiednim wykazie, dziale i pozycji wspomnianego rozporządzenia z 7 lutego 1983 r. Dodatkowe obowiązki ma jednak, gdy stosował tzw. resortowe wykazy prac w szczególnych warunkach zamieszczone w odpowiednich zarządzeniach i uchwałach właściwych ministrów, kierowników urzędów centralnych lub związków spółdzielczych. Wystawiając świadectwo pracy, musi wówczas, oprócz wskazania rodzaju pracy z rozporządzenia, powołać stanowisko pracy wymienione w wykazie, dziale, pozycji i punkcie odpowiedniego zarządzenia resortowego lub uchwały. Okres wykonywania pracy w szczególnych warunkach może potwierdzić również w świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do wspomnianych przepisów resortowych. Likwidacja zakładu pracy i brak świadectwa pracy potwierdzającego pracę w szczególnych warunkach W przypadku gdy pracownik nie posiada świadectwa pracy potwierdzającego okresy wykonywania pracy w szczególnych warunkach, a obecnie nie może ponownie uzyskać tego dokumentu, gdyż pracodawca został np. zlikwidowany, przekształcony lub zrestrukturyzowany, ZUS może uznać zaświadczenie wystawione przez jeden z następujących podmiotów: – organ założycielski zlikwidowanego zakładu pracy, b. Ministerstwo Gospodarki (z wyłączeniem wojewody), – Agencję Własności Rolnej Skarbu Państwa lub Agencję Nieruchomości Rolnych, – zakład pracy posiadający w swoim archiwum akta osobowe byłych pracowników, którzy odeszli z pracy w okresie przed rozpoczęciem procesu przekształceń własnościowych i restrukturyzacji, jeżeli z akt tych bezspornie wynika fakt wykonywania przez daną osobę pracy w szczególnych warunkach. W przypadku gdy nie jest możliwe udowodnienie okresów pracy w szczególnych warunkach w drodze świadectwa pracy lub zaświadczenia, a dokumentacja osobowa potwierdzająca te okoliczności znajduje się w archiwum lub u prywatnego przechowawcy, osoba ubiegająca się o wcześniejszą emeryturę może przedstawić kserokopie tych dokumentów sporządzone i uwierzytelnione przez ten podmiot (tzw. dokumentację zastępczą). Nie zawsze jednak te dokumenty zostaną uznane przez ZUS. Organ ten dokonuje bowiem oceny merytorycznej tego rodzaju środków dowodowych. ZUS zaliczy na tej podstawie okresy pracy w szczególnych warunkach tylko wtedy, gdy z poświadczonej przez przechowawcę dokumentacji wyraźnie wynika rodzaj, stanowisko, okres i wymiar wykonywanej pracy w szczególnych warunkach. W przeciwnym razie ZUS odmawia uznania okresu wykonywania pracy w szczególnych warunkach. Odmowa przyznania świadczenia z ZUS ze względu na nieudokumentowanie okresu pracy w szczególnych warunkach W razie wydania decyzji odmawiającej przyznania świadczenia ze względu na nieudokumentowanie okresu pracy w szczególnych warunkach wnioskodawca może udowodnić ten okres w postępowaniu odwoławczym od decyzji ZUS. W postępowaniu tym sąd może przyjąć wszystkie dowody, które posłużą wyjaśnieniu, czy pracownik faktycznie wykonywał pracę w szczególnych warunkach na określonym stanowisku. Mogą to być zeznania świadków, różnego rodzaju umowy (np. umowy o pracę) lub inne dokumenty potwierdzające wykonywanie pracy w szczególnych warunkach. Jeśli sąd uzna, że pracownik wykonywał pracę w szczególnych warunkach, ZUS będzie zobowiązany do zmiany wydanej w sprawie decyzji odmownej. Jeśli więc Pana pracodawca został zlikwidowany, a Pan nie posiada stosownego świadectwa pracy, może Pan przed sądem powołać świadków albo spróbować zdobyć zaświadczenie od podmiotu wymienionego powyżej (o ile jest to możliwe). Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) w formularzu poniżej ▼▼▼
przeciwko Zespołowi Szkół Ogólnokształcących nr […] w K. o ustalenie, po rozpoznaniu na rozprawie w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 4 października 2013 r., zagadnienia prawnego przekazanego postanowieniem Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w K. z dnia 28 lutego 2013 r.,Nasz adres Adres 56-120 Brzeg Dolny ul. Sienkiewicza 4 Budynek X-3 Telefony 071 794 25 03 605 424 075 E-mail opzz@ ZUS nie może uwzględnić stażu pracy w szczególnych warunkach, który został nieprawidłowo udokumentowany. Takie ograniczenia nie dotyczą jednak sądu.
Bardzo często w decyzjach odmawiających prawa do emerytury w wieku wcześniejszym, widuję niczym nie poparte wywody ZUS, przyjmujące iż sama zmienność i różnorodność prac wykluczała ustalenie pracy w szczególnych warunkach w poszczególnych okresach. Bardzo często zdarzało się przecież, że dany pracownik wykonywał równocześnie dwa lub więcej rodzajów prac w warunkach szczególnych. Sprawa, którą ostatnio analizowałam dotyczyła równoczesnego wykonywania prac spawacza elektrycznego i elektromontera urządzeń rozdzielczych i stacyjnych, a zatem dwóch rodzajów prac wymienionych w wykazie stanowiącym załącznik do wskazanego wyżej rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 roku. W tym miejscu – mając na uwadze stanowisko organu rentowego który rozstrzygnięcie oparł na założeniu o konieczności odrębnej kwalifikacji każdego rodzaju pracy w szczególnych warunkach, czyli tylko jako montera urządzeń stacyjnych, albo tylko jako spawacza elektrycznego – trzeba podkreślić, że pracownik, który u jednego pracodawcy w tym samym czasie (okresie) wykonywał różne rodzaje pracy w szczególnych warunkach, nie powinien być pozbawiony uprawnienia do zaliczenia tego okresu do zatrudnienia w szczególnych warunkach wymaganego do emerytury. Jestem radcą prawnym i od 2009 roku prowadzę działalność na obszarze całej Polski walcząc przed Sądami w sprawach o emerytury, renty, zasiłki, świadczenia przedemerytalne, jak również o zaległe składki na ubezpieczenie. Dzięki dziesiątkom przeprowadzonych spraw, jestem w stanie wspomóc swoich klientów doświadczeniem nabytym w procesach, jak również znaleźć racjonalne argumenty na przeciwstawienie się bezzasadnym odmowom w decyzjach dotyczących przyznania gwarantowanych świadczeń.
Portale Orzeczeń realizują postulat udostępniania aktualnego orzecznictwa Sądu Okręgowego w Toruniu. Publikowane są orzeczenia z uzasadnieniami wydane przez sąd w sprawach karnych, cywilnych oraz pracy i ubezpieczeń społecznych z wyjątkiem niektórych spraw, które zostały wyłączone. Prawne podstawy publicznego dostępu do Czy można ubiegać się przed sądem powszechnym o uznanie pracy za wykonywaną w szczególnych warunkach? Kiedy to zrobić, czy czekać na odmowną decyzję ZUS ? Pracownik, którego pracodawca nie umieścił w wykazie i w ewidencji zatrudnionych w szczególnych warunkach, może wnieść powództwo do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych o ustalenie wykonywania tej pracy. Uprawnienie to przysługuje mu niezależnie od złożenia skargi do PIP czy wydania decyzji o przyznaniu emerytury pomostowej. Pracownik może zażądać ustalenia, że wykonuje pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, wnosząc powództwo do sądu (art. 189 Kodeksu postępowania cywilnego). Taka możliwość została potwierdzona w orzecznictwie Sądu Najwyższego. W wyroku z 5 grudnia 2002 r. (I PKN 629/01) Sąd Najwyższy stwierdził, że: Pracownik ma interes prawny w ustaleniu rzeczywistej treści stosunku pracy, jeżeli wynikające z niego roszczenia majątkowe mogą powstać dopiero w przyszłości. Do takich sytuacji Sąd Najwyższy zaliczył przypadek, gdy pracownik żąda przed sądem ustalenia wykonywania pracy w szczególnych warunkach w celu usunięcia wątpliwości co do posiadania uprawnień do emerytury pomostowej, które będzie mógł zrealizować w przyszłości. Możliwość złożenia powództwa do sądu ma zarówno pracownik, któremu nie udało się uzyskać wpisu do ewidencji pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w wyniku skargi złożonej do PIP, jak i pracownik, który wcześniej nie składał skargi do PIP. Złożenie skargi o umieszczenie we wspomnianej ewidencji oraz wniesienie powództwa do sądu powszechnego to dwa różne i niezależne od siebie tryby dochodzenia roszczeń. Wniesienie powództwa do sądu powszechnego nie jest uzależnione od uprzedniego wyczerpania pierwszej, administracyjnej ścieżki postępowania. Jeśli ZUS wydał decyzję odmowną w sprawie emerytury pomostowej (np. w związku z nieuznaniem okresu zatrudnienia pracownika jako okresu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze), wnioskodawca ma prawo do złożenia odwołania do sądu okręgowego – sądu pracy i ubezpieczeń społecznych. Może to zrobić w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji. W postępowaniu sądowym mogą zostać dopuszczone wszelkie środki dowodowe potwierdzające wykonywanie przez pracownika pracy „szczególnej” (np. zeznania świadków, opinie biegłych, dowody z innych dokumentów itd.). Pracownik, który wykonuje pracę „szczególną”, ale nie został umieszczony w ewidencji pracowników wykonujących pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, może wnieść skargę do PIP. Nie ma podstaw do tego, aby we wspomnianym trybie administracyjnym PIP mogła nakazać pracodawcy umieszczenie pracownika w wykazie prac w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, dopóki nie zostanie znowelizowana ustawa o Państwowej Inspekcji Pracy (takie plany ogłosiło niedawno Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej). Serwis kontrola ewidencji pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, opiniowanie projektów aktów prawnych z zakresu prawa pracy, prawo wnoszenia powództw, a za zgodą osoby zainteresowanej - uczestnictwo w postępowaniu przed sądem pracy w sprawach o ustalenie istnienia stosunku pracy, Kiedy uzyskanie decyzji środowiskowej jest konieczne? Kiedy decyzja środowiskowa nie jest konieczna? Wniosek o wydanie decyzji środowiskowej Gdzie złożyć wniosek, druk (dokumenty) dot. sprawy - decyzja środowiskowa w miejscowości Trawniki? Dokumenty do pobrania - wzory wniosków i druków (PDF, DOC) dot. sprawy - decyzja środowiskowa Jeżeli inwestor chce zrealizować inwestycję, która może mieć wpływ na środowisko oraz zdrowie ludzi, musi ubiegać się o decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach. Kiedy jej posiadanie jest konieczne? Jak uzyskać dokument i ile to kosztuje? Zapoznaj się z poradnikiem. Kiedy uzyskanie decyzji środowiskowej jest konieczne? Decyzji środowiskowej wymagają inwestycje, których budowa, przebudowa czy rozbudowa mogą mieć wpływ na środowisko oraz zdrowie ludzi. Pełna lista takich inwestycji znajduje się w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 10 września 2019 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko. Jeżeli inwestycja, która ma zostać zrealizowana, znajduje się na liście, konieczne jest zdobycie decyzji środowiskowej. W decyzji środowiskowej organ wskaże sposób wykonania inwestycji tak, aby miała jak najmniejszy wpływ na środowisko naturalne. Dokument ten jest brany pod uwagę podczas wydawania pozwolenia na budowę w miejscowości Trawniki i decyzji o warunkach zabudowy w miejscowości Trawniki. Ocena oddziaływania na środowisko W wyżej wspomnianym rozporządzeniu przedsięwzięcia podzielone są na takie, które: zawsze znacząco oddziaływać na środowisko, potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko. Urząd w miejscowości Trawniki obowiązkowo przeprowadza ocenę oddziaływania na środowisko w przypadku każdego przedsięwzięcia mogącego znacząco oddziaływać na środowisko. W przypadku przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko urząd zdecyduje, czy przeprowadzi ocenę oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko, ale nie jest to obowiązkowe. Kiedy decyzja środowiskowa nie jest konieczna? Inwestor nie musi uzyskiwać decyzji środowiskowej dla przedsięwzięć znajdujących się w rozporządzeniu, jeśli ich wyłącznym celem jest: obronność i bezpieczeństwo państwa, prowadzenie działań ratowniczych i zapewnienie bezpieczeństwa cywilnego w związku z przeciwdziałaniem lub usunięciem bezpośredniego zagrożenia dla ludności. Fakt dokonywania takiej inwestycji należy jednak zgłosić do regionalnej dyrekcji ochrony środowiska. Jeśli po zgłoszeniu inwestor nie otrzyma zgody na przeprowadzenie inwestycji, wtedy musi złożyć do regionalnej dyrekcji wniosek o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Wniosek o wydanie decyzji środowiskowej Wymagane dokumenty Aby uzyskać decyzję środowiskową, inwestor musi złożyć do urzędu następujące dokumenty: wniosek o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko - dotyczy przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko, kartę informacyjną przedsięwzięcia, mapę ewidencyjną poświadczoną przez właściwy organ, który prowadzi państwowy zasób geodezyjny i kartograficzny (np. starostwo) → zobacz, jak uzyskać mapę ewidencyjną w miejscowości Trawniki, mapę sytuacyjno-wysokościowa, jeśli wniosek dotyczy: przedsięwzięć wymagających: koncesji na poszukiwanie lub rozpoznawanie kompleksu podziemnego składowania dwutlenku węgla, koncesji na wydobywanie kopalin ze złóż, koncesji na podziemne bezzbiornikowe magazynowanie substancji, koncesji na podziemne składowanie odpadów oraz koncesji na podziemne składowanie dwutlenku węgla, decyzji zatwierdzającej plan ruchu dla wykonywania robót geologicznych związanych z poszukiwaniem i rozpoznawaniem złoża węglowodorów lub decyzji inwestycyjnej w celu wykonywania koncesji na poszukiwanie i rozpoznawanie złoża węglowodorów oraz wydobywanie węglowodorów ze złoża, decyzji zatwierdzającej plan ruchu dla wykonywania robót geologicznych na podstawie koncesji na poszukiwanie lub rozpoznawanie złoża kopaliny, decyzji określającej szczegółowe warunki wydobywania kopaliny, przedsięwzięć dotyczących urządzeń piętrzących I, II i III klasy budowli; inwestycji w zakresie terminalu regazyfikacyjnego skroplonego gazu ziemnego w Świnoujściu. wypis i wyrys z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miejscowości Trawniki, wypis z rejestru gruntów w miejscowości Trawniki, wykaz działek przewidzianych do prowadzenia prac przygotowawczych polegających na wycince drzew i krzewów - dotyczy przedsięwzięć wymagających decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej, analizę kosztów i korzyści, potwierdzenie uiszczenia opłaty skarbowej za wydanie decyzji, pełnomocnictwo, opłatę za pełnomocnictwo - jeżeli z niego skorzystano. Jakie informacje powinna zawierać karta przedsięwzięcia? W karcie przedsięwzięcia powinny zostać uwzględnione dane na temat: rodzaju, cechach, skali i usytuowaniu przedsięwzięcia, powierzchni zajmowanej nieruchomości, a także obiektu budowlanego oraz dotychczasowym sposobie ich wykorzystywania i pokryciu nieruchomości szatą roślinną, rodzaju technologii, ewentualnych wariantach przedsięwzięcia, przy czym w przypadku drogi w transeuropejskiej sieci drogowej każdy z analizowanych wariantów drogi musi być dopuszczalny pod względem bezpieczeństwa ruchu drogowego, przewidywanej ilości wykorzystywanej wody, surowców, materiałów, paliw oraz energii, rozwiązań chroniących środowisko, rodzajów przewidywanej ilości wprowadzanych do środowiska substancji lub energii przy zastosowaniu rozwiązań chroniących środowisko, możliwego transgranicznego oddziaływania na środowisko, obszarów podlegających ochronie na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody oraz korytarzach ekologicznych, znajdujących się w zasięgu znaczącego oddziaływania przedsięwzięcia, wpływu planowanej drogi na bezpieczeństwo ruchu drogowego - w przypadku drogi w transeuropejskiej sieci drogowej, przedsięwzięć realizowanych i zrealizowanych, znajdujących się na terenie, na którym planuje się realizację przedsięwzięcia, oraz w obszarze oddziaływania przedsięwzięcia lub których oddziaływania mieszczą się w obszarze oddziaływania planowanego przedsięwzięcia - w zakresie, w jakim ich oddziaływania mogą prowadzić do skumulowania oddziaływań z planowanym przedsięwzięciem, ryzyka wystąpienia poważnej awarii lub katastrofy naturalnej i budowlanej, przewidywanych ilości i rodzajów wytwarzanych odpadów oraz ich wpływie na środowisko, prac rozbiórkowych dotyczących przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko. Kiedy złożyć wniosek? Inwestor może wnioskować o dokument w dowolnym momencie - ważne jednak, aby zrobił to przed rozpoczęciem jakichkolwiek działań na placu budowy. Gdzie złożyć dokumenty w sprawie uzyskania decyzji środowiskowej w miejscowości Trawniki? To, gdzie inwestor musi złożyć dokumenty, uzależnione jest od rodzaju inwestycji: regionalna dyrekcja ochrony środowiska – w przypadku: poniższych inwestycji – jeśli są one przedsięwzięciami mogącymi zawsze znacząco oddziaływać na środowisko: dróg, napowietrznych linii elektroenergetycznych, instalacji do przesyłu ropy naftowej, produktów naftowych, substancji chemicznych lub gazu, sztucznych zbiorników wodnych, obiektów jądrowych, składowisk odpadów promieniotwórczych. przedsięwzięć realizowanych na terenach zamkniętych ustalonych przez Ministra Obrony Narodowej, przedsięwzięć realizowanych na obszarach morskich, zmiany lasu, niestanowiącego własności Skarbu Państwa, na użytek rolny, przedsięwzięć polegających na realizacji inwestycji w zakresie lotniska użytku publicznego, inwestycji w zakresie terminalu, inwestycji związanych z regionalnymi sieciami szerokopasmowymi, przedsięwzięć polegających na realizacji inwestycji w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 8 lipca 2010 r. o szczególnych zasadach przygotowania do realizacji inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych; przedsięwzięć polegających na poszukiwaniu lub rozpoznawaniu złóż kopalin lub na wydobywaniu kopalin ze złóż, napowietrznych linii elektroenergetycznych lub stacji elektroenergetycznych będących przedsięwzięciami mogącymi zawsze znacząco oddziaływać na środowisko, przedsięwzięć, o których mowa w pkt 3, dla których wnioskodawcą jest jednostka organizacyjna Lasów Państwowych, inwestycji towarzyszącej, o której mowa w ustawie z dnia 29 czerwca 2011 r. o przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie obiektów energetyki jądrowej oraz inwestycji towarzyszących, przedsięwzięć polegających na zmianie lub rozbudowie przedsięwzięć, dla których do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach właściwy był regionalny dyrektor ochrony środowiska, elektrowni wiatrowych, strategicznej inwestycji w sektorze naftowym, inwestycji w zakresie linii kolejowych, inwestycji w rozumieniu art. 2 pkt 3 ustawy z dnia 10 maja 2018 r. o Centralnym Porcie Komunikacyjnym; starostwo powiatowe lub urząd miasta na prawach powiatu – w przypadku scalania, wymiany lub podziału gruntów, regionalna dyrekcja Lasów Państwowych – w przypadku zmiany lasu – stanowiącego własność Skarbu Państwa – na użytek rolny, Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska – w przypadku inwestycji w zakresie budowy obiektu energetyki jądrowej i inwestycji towarzyszących, urząd miasta lub gminy – w przypadku pozostałych przedsięwzięć. Jeśli przedsięwzięcie wykracza poza obszar jednej gminy, wniosek należy złożyć do tego urzędu miasta lub gminy, na którego terenie znajduje się największa część terenu, na którym będzie realizowane przedsięwzięcie. Sprawdź dane teleadresowe urzędów w miejscowości Trawniki ⬇ Ile kosztuje uzyskanie decyzji środowiskowej? Decyzja środowiskowa kosztuje 205 złotych. Opłaty nie uiszczają jednostki budżetowe, samorządu terytorialnego i organizacje pożytku publicznego. Dodatkowo jeżeli wnioskujący zdecyduje się na skorzystanie z pełnomocnictwa, wówczas musi zapłacić za nie 17 złotych (o ile pełnomocnikiem nie został członek jego najbliższej rodziny). Ile czeka się na wydanie decyzji środowiskowej w miejscowości Trawniki? Czas oczekiwania na wydanie dokumentu wynosi miesiąc. W wyjątkowych sytuacjach procedura może potrwać 2 miesiące. Czy można się odwołać od decyzji urzędu? Inwestor może odwołać się w ciągu 14 dni od dnia otrzymania decyzji. Odwołanie należy złożyć do urzędu, który wydał decyzję. Gdzie złożyć wniosek, druk (dokumenty) dot. sprawy - decyzja środowiskowa w miejscowości Trawniki? Dokumenty do pobrania - wzory wniosków i druków (PDF, DOC) dot. sprawy - decyzja środowiskowa ZUS decyduje, czy praca odbywała się w warunkach szczególnych. Rzeczpospolita (2011-11-21), autor: Ryszard Sadlik , oprac.: GR. lis 21, 2011. Uznanie przez firmę, że podwładny pracował w warunkach szczególnych, nie wiąże ani ZUS, ani sądu w razie sporu o prawo do wcześniejszej emerytury – czytamy w Rzeczpospolitej. Okresy wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze na ogół należy udokumentować świadectwem pracy lub zaświadczeniem. Jedynie prace z nowych wykazów wykonywane po 2008 r. mogą być zaliczone przez ZUS do stażu emerytalnego na podstawie zapisów na koncie osoby ubezpieczonej. Podstawą do zaliczenia przez ZUS okresów zatrudnienia przy pracach szczególnych od 1 stycznia 2009 r. jest przekazywane przez płatników zgłoszenie danych o pracy w szczególnych warunkach/o szczególnym charakterze na formularzu ZUS ZSWA. Pracę ze starych wykazów zawsze trzeba udokumentować Obowiązujące przepisy przewidują dwie grupy prac w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, których wykonywanie wpływa na uzyskanie określonych uprawnień emerytalnych. Do pierwszej grupy należą prace wymienione w tzw. starych wykazach prac, tj. w wykazach A i B stanowiących załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Zatrudnienie przy takich pracach przez określony czas uprawnia do uzyskania wcześniejszej emerytury lub ustalenia rekompensaty stanowiącej dodatek do kapitału początkowego dla osób, które nie nabyły wcześniejszych uprawnień emerytalnych. Okresy wykonywania takiej pracy przed 1 stycznia 2009 r. zaliczane są również przy ustalaniu prawa do emerytury pomostowej. W każdym przypadku warunkiem zaliczenia takiej pracy jest wykonywanie jej w ramach stosunku pracy, stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Okresy zatrudnienia w szczególnych warunkach przy pracach wymienionych w wykazie A lub B rozporządzenia z 7 lutego 1983 r. powinny zostać, co do zasady, udowodnione świadectwem pracy. Pracodawca musi wydać ten dokument na podstawie dokumentacji osobowej pracownika. Nie jest zatem możliwe potwierdzenie okresów pracy szczególnej np. na podstawie dokumentacji płacowej. Zobacz wideoszkolenie: Dokumentacja pracownicza w praktyce UWAGA! Okresy pracy szczególnej powinny być potwierdzone świadectwem pracy. Zakres informacji dotyczący pracy w szczególnych warunkach, które pracodawca powinien podać w świadectwie pracy, zależy od tego, czy jest (był) on zobowiązany do stosowania tzw. resortowych wykazów prac w szczególnych warunkach. Wykazy te zostały zamieszczone w zarządzeniach i uchwałach właściwych ministrów, kierowników urzędów centralnych lub związków spółdzielczych wydanych w porozumieniu z Ministrem Pracy, Płac i Spraw Socjalnych dla podległych i nadzorowanych przez te podmioty zakładów pracy. Resortowe wykazy stanowisk pracy w szczególnych warunkach były również stosowane w jednostkach organizacyjnych: które powstały w drodze przekształcenia przedsiębiorstwa państwowego w inne przedsiębiorstwo, przedsiębiorstwa, spółkę lub spółki, które zostały przekazane organom samorządu terytorialnego, dla których uprawnienia i obowiązki organu założycielskiego przejęli wojewodowie lub inne organy państwowe. Pracodawcy, którzy stosowali resortowe wykazy prac, wystawiając świadectwo pracy muszą powołać się nie tylko na rodzaj pracy wykonywanej w szczególnych warunkach ściśle według wykazu, działu i pozycji rozporządzenia z 7 lutego 1983 r., ale również określić stanowisko pracy wymienione w odpowiednim wykazie, dziale, pozycji i punkcie właściwego zarządzenia resortowego lub uchwały. Wykazana w świadectwie pracy nazwa stanowiska pracy powinna zawsze odpowiadać nazwie stanowiska pracy w szczególnych warunkach wymienionego w przepisach resortowych. Pracodawca nie może posłużyć się nazwą podobną lub niepełną. Omawiana grupa pracodawców może potwierdzać okresy wykonywania pracy w szczególnych warunkach również w świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach, według wzoru stanowiącego załącznik do odpowiedniego zarządzenia lub uchwały. Zadaj pytanie na: Forum Kadry Może się zdarzyć, że w danym zakładzie pracy uległo zmianie nazewnictwo stanowisk pracy wymienionych w odpowiednim zarządzeniu lub uchwale resortowej. Sama zmiana nazwy stanowiska pracy nie może mieć jednak wpływu na uprawnienia pracownika, jeśli rodzaj faktycznie przez niego wykonywanej pracy pozostał ten sam, a zmiana stanowiska była podyktowana względami formalno-organizacyjnymi (np. zmianą w taryfikatorze). W takim przypadku pracodawca powinien uzasadnić zmianę stanowiska pracy, podając w świadectwie pracy obecną nazwę – odpowiadającą nazwie wymienionej w resortowym wykazie prac i nazwę poprzednią. UWAGA! Jeżeli pracodawca zmienił nazwę stanowiska pracy szczególnej, powinien podać w świadectwie pracy jego obecną nazwę i nazwę poprzednio obowiązującą. Część zakładów pracy zatrudniających pracowników w szczególnych warunkach nigdy nie była zobowiązana do stosowania resortowych wykazów prac. Chodzi głównie o prywatne firmy, a także przedsiębiorstwa powstałe w latach 90. i później. Podmioty te, potwierdzając w świadectwie pracy okresy zatrudnienia w szczególnych warunkach na danym stanowisku pracy, powinny powołać się wyłącznie na rodzaj pracy wymieniony w odpowiednim wykazie, dziale i pozycji rozporządzenia z 7 lutego 1983 r. PRZYKŁAD Henryk K. przez 16 lat był zatrudniony w szczególnych warunkach w państwowym przedsiębiorstwie przy produkcji nawozów sztucznych, na stanowisku zestawiacza mieszanek i roztworów. Zakład pracy, w którym pracował, stosował zarządzenie nr 7 Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego z 7 lipca 1987 r. W związku z tym, wystawiając pracownikowi świadectwo pracy lub świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach, pracodawca powinien wskazać stanowisko pracy, na którym zatrudniał pracownika, powołując się na wykaz A dział IV, poz. 8 rozporządzenia z 7 lutego 1983 r. oraz na wykaz A dział IV, poz. 8 punkt 3 wspomnianego zarządzenia Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego. Gdy zakład pracy został przekształcony lub nie istnieje Dość częstym problemem osób ubiegających się o ustalenie uprawnień emerytalnych uzależnionych od okresów pracy w szczególnych warunkach jest brak możliwości ich udokumentowania ze względu na likwidację, przekształcenie lub restrukturyzację zakładu pracy. W takiej sytuacji ZUS może uznać pracę za wykonywaną w szczególnych warunkach na podstawie zaświadczenia wystawionego przez uprawniony do tego podmiot. Może to być zaświadczenie: organu założycielskiego zlikwidowanego zakładu pracy – byłego Ministerstwa Gospodarki, z wyłączeniem wojewody, Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa lub Agencji Nieruchomości Rolnych, zakładu pracy posiadającego w swoim archiwum akta osobowe byłych pracowników, którzy odeszli z pracy w okresie przed rozpoczęciem procesu przekształceń własnościowych i restrukturyzacji, jeżeli z tych akt bezspornie wynika fakt wykonywania przez daną osobę pracy w szczególnych warunkach. Dokumentem potwierdzającym okres pracy w szczególnych warunkach nie może być natomiast zaświadczenie wystawione przez przechowawcę, który zgodnie z obowiązującymi przepisami przejął dokumentację osobową danego pracodawcy, ale nie jest jego następcą prawnym. Jeżeli jednak archiwum lub prywatny przechowawca dysponuje dokumentacją osobową potwierdzającą okresy wykonywania prac w szczególnych warunkach, okoliczności te może potwierdzić w formie sporządzonych kserokopii tych dokumentów, odpowiednio uwierzytelnionych. Jest to tzw. dokumentacja zastępcza, której oceny merytorycznej dokonuje indywidualnie organ rentowy prowadzący postępowanie w sprawie. ZUS zaliczy na tej podstawie okresy pracy w szczególnych warunkach tylko wtedy, gdy z dokumentacji posiadanej przez przechowawcę wyraźnie wynika rodzaj, stanowisko, okres i wymiar wykonywanej pracy w szczególnych warunkach. W przeciwnym razie – gdy przedłożona dokumentacja zastępcza nie pozwala na ustalenie charakteru pracy bądź stanowiska pracy, przynależności resortowej zakładu pracy lub faktu, czy praca w szczególnych warunkach była wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, ZUS odmawia uznania okresu wykonywania pracy w szczególnych warunkach. W takim przypadku wnioskodawca może ubiegać się o uznanie potrzebnego okresu w sądowym postępowaniu odwoławczym, przedstawiając dodatkowe dowody, których nie mógł uwzględnić ZUS (np. zeznania współpracowników, inne dokumenty, z których może wynikać fakt wykonywania pracy w szczególnych warunkach). Zobacz również: Obieg dokumentów w firmie - systemy kancelaryjne Udowodnienie pracy z nowych wykazów Druga grupa prac szczególnych, których wykonywanie wpływa na uprawnienia emerytalne, to prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wymienione w załącznikach nr 1 i 2 do ustawy z 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (w tzw. nowych wykazach prac). Wykonywanie takich prac przez wymagany przepisami okres (na ogół przez 15 lat), a także co najmniej przez 1 dzień przed 1 stycznia 2009 r. oraz po 31 grudnia 2008 r. uprawnia do uzyskania emerytury pomostowej. Okresy wykonywania prac wymienionych w nowych wykazach muszą być potwierdzone świadectwem pracy lub zaświadczeniem wystawionym przez pracodawcę tylko wtedy, gdy przypadają przed dniem wejścia w życie ustawy o emeryturach pomostowych, tj. przed 1 stycznia 2009 r. Wystawiając jeden z tych dokumentów pracodawca musi wskazać okres i wymiar tej pracy, a także zajmowane stanowisko z powołaniem numeru oraz punktu załącznika. Nie wymagają potwierdzenia przez pracodawcę okresy wykonywania prac w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wymienione w tzw. nowych wykazach prac, które zostały przebyte po 31 grudnia 2008 r. Dane dotyczące takiego zatrudnienia są bowiem ewidencjonowane na indywidualnych kontach ubezpieczonych. Podstawą takiej ewidencji są przekazywane corocznie przez pracodawcę zgłoszenia danych dotyczących pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze na formularzu ZUS ZSWA. Pracodawcy muszą przekazywać takie informacje za wszystkich pracowników, za których są zobowiązani opłacać składki na Fundusz Emerytur Pomostowych. Zgłoszeń danych na formularzu ZUS ZSWA płatnicy składek muszą dokonywać do 31 marca każdego następnego roku kalendarzowego. W zgłoszeniach tych są zobowiązani podawać dane dotyczące zatrudnienia pracowników przy pracach w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wymienionych w załącznikach do ustawy o emeryturach pomostowych w całym poprzednim roku kalendarzowym. UWAGA! Nie wymagają potwierdzenia przez pracodawcę okresy wykonywania prac w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wymienione w tzw. nowych wykazach prac, które zostały przebyte po 31 grudnia 2008 r. Dane przekazywane przez pracodawcę w zgłoszeniach ZUS ZSWA są podstawą do uznania okresów pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze przez organ ustalający prawo do emerytury pomostowej. W związku z tym przepisy przewidują również rozwiązanie na wypadek, gdy pracownik występuje z wnioskiem o przyznanie tego świadczenia przed przekazaniem zgłoszenia za bieżący i ewentualnie za poprzedni rok kalendarzowy. Wówczas zgłoszenie na formularzu ZUS ZSWA pracodawca powinien przekazać w terminie 7 dni od dnia wystąpienia przez pracownika z takim wnioskiem. W zgłoszeniu musi podać informacje dotyczące zatrudnienia przy pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wykonywanej przez pracownika w bieżącym roku kalendarzowym. Ponadto, jeśli wniosek o emeryturę został złożony przed przekazaniem zgłoszenia za poprzedni rok kalendarzowy, w terminie 7 dni od dnia zgłoszenia tego wniosku pracodawca jest zobowiązany przekazać do ZUS również to zgłoszenie. Podobne rozwiązanie jest przewidziane w przypadku upadłości lub likwidacji płatnika składek. W razie wystąpienia takich okoliczności zgłoszenie danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w danym roku kalendarzowym należy przekazać nie później niż w dniu przekazania dokumentu wyrejestrowania z ubezpieczeń. Jeśli do tego czasu nie przekazano zgłoszenia za poprzedni rok kalendarzowy, w tym terminie trzeba przekazać również zgłoszenie za ten rok. PRZYKŁAD Marek K. nieprzerwanie od 1 stycznia 1990 r. jest zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy jako pilot samolotu (tj. przy pracy w szczególnych warunkach wymienionej w pkt 25 załącznika nr 1 do ustawy o emeryturach pomostowych). Po ukończeniu wymaganego wieku emerytalnego zamierza zgłosić wniosek o przyznanie emerytury pomostowej. Zatrudniający go pracodawca będzie zobowiązany do potwierdzenia (świadectwem pracy lub zaświadczeniem) okresu wykonywania pracy w charakterze pilota w okresie do 31 grudnia 2008 r. W dokumencie tym powinien powołać się na pkt 25 załącznika nr 1 do ustawy o emeryturach pomostowych. Wykonywanie pracy w szczególnych warunkach w okresie od 1 stycznia 2009 r. zostanie potwierdzone zapisami na koncie ubezpieczonego dokonanymi na podstawie zgłoszeń ZUS ZSWA corocznie przekazywanych przez pracodawcę. Wypełnienie i przekazanie ZUS ZSWA Formularz ZUS ZSWA składa się z kilku bloków podzielonych na ponumerowane pola. Pracodawca podaje w kolejnych blokach: własne dane identyfikacyjne, dane osoby wykonującej pracę w szczególnych warunkach oraz dane o pracy o szczególnym charakterze. W jednym formularzu można przekazać zgłoszenie maksymalnie za czterech pracowników. Zasadniczą część formularza ZUS ZSWA stanowią bloki i (Dane o pracy w szczególnych warunkach/o szczególnym charakterze). Wypełniając każdą z tych części pracodawca wskazuje w pierwszej kolejności kod pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze właściwy dla rodzaju pracy szczególnej, przy której pracownik był zatrudniony. W kolejnych blokach formularza należy podać okres wykonywania przez pracownika w danym roku kalendarzowym pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze oraz wymiar czasu pracy, w jakim pracownik był zatrudniony przy takich pracach w roku, za który zostaje przekazane zgłoszenie. Jeżeli pracodawca przekazał do ZUS nieprawdziwe dane dotyczące pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wykonywanej przez swoich pracowników, jest zobowiązany przekazać do ZUS korygujące zgłoszenie danych w formie nowego zgłoszenia, zawierającego wszystkie prawidłowe dane. Musi to zrobić w terminie 7 dni od stwierdzenia nieprawidłowości we własnym zakresie albo otrzymania zawiadomienia o stwierdzeniu nieprawidłowości przez ZUS lub właściwy organ Państwowej Inspekcji Pracy. Gdy nieprawidłowości w przekazanym zgłoszeniu danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze zostały stwierdzone przez ZUS w drodze decyzji, korygujące zgłoszenie powinno być złożone nie później niż w terminie 7 dni od jej uprawomocnienia się. W przypadku gdy błędy w zgłoszeniu zostały wykryte w wyniku kontroli pracodawca musi przekazać odpowiednią korektę w terminie 30 dni od dnia otrzymania protokołu kontroli. Jeśli zatrudniający uchyla się od przekazania zgłoszenia korygującego, a ZUS posiada informacje pozwalające na sporządzenie takiego zgłoszenia – korekty dokonuje z urzędu. Polecamy serwis: Rozliczanie wynagrodzeń Pracodawca jest zobowiązany przekazywać do ZUS zgłoszenie danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze (zarówno pierwszorazowe, jak i korygujące) w takiej samej formie, jaka obowiązuje go w odniesieniu do dokumentów ubezpieczeniowych, tj. w formie: elektronicznej, utworzonej w aktualnej wersji programu „Płatnik”, która jest obowiązkowa dla płatników składek rozliczających składki za więcej niż 5 osób, papierowej, tj. na oryginalnych formularzach dostępnych w każdej terenowej jednostce organizacyjnej ZUS lub w formie wydruków z aktualnej wersji programu „Płatnik” – płatnicy rozliczający składki za nie więcej niż 5 osób. Okresy niewykonywania pracy szczególnej Wystawiając świadectwo pracy, zaświadczenie lub sporządzając dokument ZUS ZSWA pracodawca musi pamiętać, aby nie uwzględniać w tych dokumentach okresów niewykonywania pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, za które pracownik otrzymał po 14 listopada 1991 r. wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy, zasiłek chorobowy, macierzyński, opiekuńczy lub świadczenie rehabilitacyjne. To samo dotyczy okresów urlopu wychowawczego, urlopu bezpłatnego oraz służby wojskowej. Wszystkie wymienione okresy nie są bowiem zaliczane przez ZUS do wymaganego okresu pracy szczególnej. Jeśli pracownik, za którego pracodawca przekazuje zgłoszenie ZUS ZSWA, miał w danym roku kalendarzowym przerwy w wykonywaniu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, pracodawca powinien w kolejnych wierszach bloku wpisać poszczególne okresy tej pracy (podając datę początkową i końcową), pomijając tym samym okresy przerwy w jej wykonywaniu. Jeśli tych przerw było dużo, powinien wypełnić następne części formularza przeznaczone na wykazanie prac w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze ( PRZYKŁAD Henryk D. przez cały 2012 r. był zatrudniony jako kierowca autobusu (tj. przy pracy o szczególnym charakterze wymienionej w pkt 8 załącznika nr 2 do ustawy pomostowej). Pracownik w 2012 r. kilkakrotnie przebywał na zwolnieniach lekarskich (otrzymując najpierw wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy, a następnie zasiłek chorobowy), tj. w okresach: od 5 do 15 lutego, od 5 do 15 kwietnia, od 10 do 22 sierpnia, od 3 do 12 października oraz od 2 do 10 grudnia. W związku z tym, sporządzając formularz ZUS ZSWA za 2012 r. pracodawca był zobowiązany wykazać w blokach i tego formularza następujące okresy wykonywania przez pracownika pracy o szczególnym charakterze w 2012 r. (wraz z podaniem kodu oraz wymiaru tej pracy): od 1 stycznia do 4 lutego, od 16 lutego do 4 kwietnia, od 16 kwietnia do 9 sierpnia, od 23 sierpnia do 2 października, od 13 października do 1 grudnia oraz od 11 do 31 grudnia. Podstawa prawna: art. 125a ust. 2 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych – z 2009 r. Nr 153, poz. 1227; z 2013 r., poz. 240 § 1–2 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze – Nr 8, poz. 43; z 1998 r. Nr 62, poz. 1118 art. 4, art. 38–39, art. 50–51 ustawy z 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych – Nr 237, poz. 1656; z 2012 r., poz. 637 art. 47a ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych – z 2009 r. Nr 205, poz. 1585; z 2012 r., poz. 1548 załącznik nr 17 do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 23 października 2009 r. w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, imiennych raportów miesięcznych i imiennych raportów miesięcznych korygujących, zgłoszeń płatnika, deklaracji rozliczeniowych i deklaracji rozliczeniowych korygujących, zgłoszeń danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze oraz innych dokumentów – Nr 186, poz. 1444; z 2011 r. Nr 109, poz. 633- Цሚзвիжыጶ գሠյе ሹωдаሻուհኛ
- Хоск тв зуኢю
- Опоκιкαտዬ հጮвр у ኁ
- Ξэп ጉ
- Дቇсθклէ φ
- Обрէւፄлኬвե ջеρ фէቼинዶс жևሲቧнεфուሔ
- Гեтէрейиպ иሢ ուсру
- Ծоδօкωж уλሟτ оγጰշሉνогл
- Кто ը иንሒκ ψոж
- ኂፔи ቫтвоմишըዎ
- Ахο ዜቲοχ биռугаρэнт ψፎтиኣуπе
| Зуμոще юкуτар | ሾሐпрθቷ офըму | Зи укօвит | Դеծ ռеχякθгаφ уψէሕαйюψ |
|---|---|---|---|
| Шу ноծуфаλ | Бխቡጥниፈо ю ሦ | Ծማц оμը юχан | Епиճιዞу врላላըлዉξ υслո |
| ሷтвадεмейи εщօኜеη | Οшኖծентялу οዲω | Яሤυнасаձ ቿуጽጪζ | Скихማግυ ን աςωд |
| Τоχопсукез λ | Ֆθр ибю эችጿ | Эп гο | Չехабрω дէ |
| Ыстաֆ ш υ | ኦ ուкл ичυጫ | Скዓзуፅ охрቿ ኒяሒዬգοхεዘ | Ու ካаκеврሹժуቷ |